Od stycznia 2015 roku dłużnik, który popadł w tzw. „spiralę długów”, będzie miał ułatwioną możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Nowelizacja ustawy prawo upadłościowe i naprawcze ma na celu dać „nowy start” zadłużonym – umożliwić umorzenie całości lub części długów w prostszy sposób.
31 grudnia 2014 r. weszła w życie długo oczekiwana nowelizacja ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze w zakresie aspektu związanego z upadłością konsumencką. Nowelizacja ustawy ma na celu przyśpieszyć i uprościć procedurę związaną z ogłoszeniem upadłości konsumenckiej. Ponadto sprawia, że postępowanie upadłościowe w tym aspekcie jest tańsze. Takie rozwiązania w praktyce będą oznaczać prawdopodobne umorzenie (całości lub części) zobowiązań dłużnika (po sprzedaży majątku dłużnika).
Zdaniem wielu osób nowe przepisy mogą przyczynić się do wzrostu nieodpowiedzialnych zachowań konsumentów. Co to oznacza w praktyce? Że konsumenci będą bardziej nieroztropni przy podejmowaniu decyzji o zaciągnięciu kolejnych zobowiązań finansowych, licząc że uproszczona procedura sądowa będzie umożliwiała im szybsze i prostsze umorzenie zaciągniętych zobowiązań.
Obowiązujące do czadu nowelizacji przepisy ustanawiały, że sąd uwzględniał wniosek, jedynie w przypadku gdy niewypłacalność dłużnika powstała wskutek wyjątkowych i niezależnych od niego okoliczności, przy czym rozumienie tego przepisu było bardzo wąskie (chodziło o sytuację, w której dłużnik np. poważnie zachorował, nastąpiło jakieś wyjątkowe zdarzenie losowe, niezależne od woli dłużnika np. wypadek). Przesłanki te zmieniły się po nowelizacji, gdzie zgodnie ze znowelizowanymi przepisami sąd będzie ogłaszał upadłość konsumenta w każdym przypadku niewypłacalności, za wyjątkiem sytuacji, gdy:
- konsument doprowadził się do niewypłacalności lub
- istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa.
Jak widać ustawodawca diametralnie zmienił sytuację dłużników popadających w zaległości finansowe i chcących uwolnić się od zobowiązań, których nie może już spłacać z uwagi na własną niewypłacalność.
Dłużnik wobec którego zostanie upadłość konsumencka będzie zobowiązany do spłaty części swojego zadłużenia (według ustalonego przez Sąd planu spłaty zadłużenia). Jeśli dłużnik spłaci dług ustalony w owym planie, reszta zadłużenia zostanie wobec niego umorzona. Istotnym jest też rozwiązanie wprowadzone przez nową ustawę dające możliwość (w skrajnych przypadkach – np. gdy sytuacja upadłego wskazuje, iż w żaden możliwi sposób nie jest on zdolny do pokrycia choćby drobnej części swojego zadłużenia). Sądowi umorzenia zadłużenia pomimo braku planu spłaty zadłużenia.
Nowelizacja ustawy poza wyżej opisanymi rozwiązaniami wprowadza również uproszczenie formy, jakiej powinien przybrać wniosek o upadłość konsumencką, ponadto obniża wysokość opłaty sądowej pobieranej przy złożeniu takiego wniosku. Przepisu dają możliwość by koszty postępowania upadłościowego tymczasowo zostały pokryte przez Skarb Państwa (w sytuacji, gdy majątek upadłego nie będzie wystarczający na pokrycie kosztów postępowania).
W kwestiach technicznych powinno nastąpić znaczne przyśpieszenie rozpatrywania tego typu spraw z uwagi na fakt, iż sprawy z zakresu upadłości konsumenckiej będą rozpoznawane przez sąd upadłościowy w składzie jednego sędziego zawodowego.
Jeśli interesuje cię tematyka upadłości konsumenckiej, posiadasz podobny problem i nie wiesz, jak go rozwiązać – skontaktuj się z naszym biurem. Nasi radcy prawni z chęcią udzielą ci odpowiedzi na wszystkie zadane pytania.