Jednym z kluczowych praw, a nawet obowiązków rodzica jest utrzymywanie kontaktu z własnym dzieckiem. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (dalej k.r.o.) reguluje tę kwestią w art. 113 do 1136.
Poprzez kontakt należy rozumieć zarówno spotkania, odwiedziny, możliwość zabrania dziecka w jego ulubione miejsce, wyjazdy z dzieckiem jak również możliwość bezpośredniej rozmowy z dzieckiem, prowadzenie korespondencji z nim, zarówno w formie listu, jak też elektronicznej, czy kontakt poprzez środki porozumiewania się na odległość np. telefon.
Prawo do kontaktu z dzieckiem wynika ze sprawowania tzw. „władzy rodzicielskiej” nad dzieckiem. Wobec czego bez znaczenia w tym aspekcie pozostaje to, czy rodzice obecnie są w związku małżeńskim, czy też w nim byli, jak również czy w ogóle takowy związek między nimi kiedykolwiek istniał. W przypadku, gdy rodzice dziecka nigdy nie byli ze sobą w związku małżeńskim istotną kwestią dot. sprawowania władzy rodzicielskiej jest uznanie dziecka przez ojca.
Prawo do kontaktu z dzieckiem zachowuje także rodzic, który został pozbawiony władzy rodzicielskiej, o ile Sąd nie postanowił inaczej. Sąd w wyjątkowych sytuacjach, kiedy będzie za tym przemawiać dobro dziecka, po rozważeniu wszelkich okoliczności związanych ze sprawą, może podjąć decyzję o zakazaniu kontaktów rodzica z dzieckiem. Rodzice zachowują prawo do kontaktu z dzieckiem również w sytuacji, kiedy pozostaje ono w placówce opiekuńczo – wychowawczej bądź też rodzinie zastępczej.
W przypadku, gdy dziecko przebywa na stałe u jednego z rodziców, z uwagi na rozpad ich związku, rodzice dziecka powinni wspólnie określić ramy, w jakich drugie z rodziców będzie miało możliwość kontaktu z dzieckiem. Rodzice, wspólnie określając możliwości kontaktu dziecka z rodzicem, u którego nie przebywa na stałe, powinni się kierować przede wszystkim dobrem dziecka oraz jego potrzebami.
W przypadku, gdyby jedno z rodziców, bądź oboje, nie potrafili dojść do porozumienia w kwestii kontaktu z dzieckiem, bądź gdy jedno z rodziców utrudnia drugiemu kontakt z dzieckiem, ten rodzic, którego prawa są naruszane, może żądać uregulowania kwestii kontaktów przez Sąd.
Celem uregulowania kwestii kontaktów rodzica z dzieckiem, należy złożyć wniosek o uregulowanie kontaktów z dzieckiem do wydziału rodzinnego i ds. nieletnich, właściwego Sądu Rejonowego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Wniosek powinien zawierać szczegółowe uregulowanie sposobu według jakiego sąd powinien ustalić kontakt rodzica z dzieckiem, jego ramy zarówno czasowe jak i dookreślenia miejsca kontaktu np. poprzez wskazanie konkretnych dni tygodnia oraz godzin, w których ten kontakt miałby się odbywać, jak również miejsca, w którym rodzic miałby odebrać lub spotkać się z dzieckiem.
Należy pamiętać, iż prawo do kontaktu z dzieckiem przysługuje nie tylko rodzicom, ale również dziadkom, rodzeństwu, jak również powinowatym w linii prostej. Te osoby mogą również wnosić o sądowe uregulowanie kwestii kontaktu z dzieckiem.
Kancelaria Prawan VIS LEGE Radca Prawny Michał Marjański