W dniu 31 marca 2020 r. weszła w życie podpisana przez prezydenta ustawa z dnia 31 marca 2020 r., poz. 568 o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID - 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw – wprowadzająca w życie rządowy program pomocy, związanej ze zwalczeniem skutków zwalczania COVID – 19 – tzw. „Tarcza Antykryzysowa”.
Liczba rozwiązań wprowadzonych powyższą ustawą jest spora i różnorodna, a ma ona na celu zminimalizować skutki, jakie wywołuje dla przeciętnych obywateli i przedsiębiorców stan epidemii, wprowadzający szereg ograniczeń na terenie kraju. W ramach niniejszego opracowania postaramy się skupić na kluczowych rozwiązaniach, które mają na celu pomóc najmniejszym przedsiębiorcom – mikroprzedsiębiorcom.
Przede wszystkim ustawa wprowadza pakiet pomocowy, związany z umorzeniem bądź zwolnieniem z płatności składek dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za okres 3 miesięcy – czyli za miesiąc marzec, kwiecień oraz maj.
W przypadku osób samo zatrudnionych – prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak również prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, którzy na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, istnieje możliwość zwolnienia z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych, złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.
Przedsiębiorca – płatnik składek jest zobowiązany do złożenia w tym zakresie stosownego wniosku do ZUS za pośrednictwem platform elektronicznych, jak też drogą tradycyjną poprzez złożenie wniosku papierowego w terminie nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r.
Istotnym kryterium jakie musi spełnić przedsiębiorca by mógł skorzystać z pomocy Państwa jest osiągnięcie przychodu z działalności nie wyższego niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (czyli kwoty 15 681 zł);
Kolejnym z rozwiązań pojawiających się we wspomnianej ustawie jest możliwość skorzystania przez przedsiębiorcę ze świadczeń na ochronę miejsc pracy i wypłatę środków z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, poprzez dofinansowanie wynagrodzeń pracowników, objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, w wyniku wystąpienia COVID – 19.
Pracownikowi objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone o nie więcej niż 50%, przy tym nie niższe niż wysokość minimalnego wynagrodzenia. Wynagrodzenie to jest dofinansowywane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia.
Dofinansowanie to nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym został złożony wniosek, było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku.
Przedsiębiorca też może obniżyć wymiar czasu pracy o 20%, nie bardziej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie minimalne, jednakże w takim przypadku możliwe jest dofinansowanie ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wysokości połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.
Warunki jakie musi spełnić przedsiębiorca, by skorzystać z takiego rozwiązania to między innymi :
1) Minimalny okres prowadzenia działalności: konieczność prowadzenia działalności przez okres co najmniej 1 roku
2) Skala spadku obrotów gospodarczych, tj. spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
- nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu 2 kolejnych miesięcy w okresie po 01.01.2020 r., do łącznych obrotów z analogicznych 2 miesięcy z roku ubiegłego w następstwie wystąpienia COVID 19 lub
- nie mniej niż o 25 %, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanego miesiąca w okresie po 01.01.2020 r., w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
3) Przedsiębiorca może skorzystać z pomocy wyłącznie w przypadku, jeśli nie uzyskał pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy.
4) Przedsiębiorca nie może zalegać w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca III kwartału 2019 r. (nie dotyczy sytuacji, gdy przedsiębiorca zawarł umowę z ZUS lub otrzymał decyzję urzędu skarbowego w zakresie spłaty zadłużenia).
5) jak również wobec przedsiębiorcy nie mogą zachodzić przesłanki do ogłoszenia upadłości.
Wniosek o pomoc w tym zakresie należy złożyć do właściwego Wojewódzkiego Urzędu Pracy.
Następnym z rozwiązań pakietu „Tarczy Antykryzysowej” jest możliwość udzielania przez Starostę na podstawie stosownej umowy, ze środków Funduszu Pracy jednorazowej pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej mikroprzedsiębiorcy. Wysokość takiej pożyczki to kwota maksymalnie 5.000 zł. Oprocentowanie pożyczki jest stałe i wynosi w skali roku 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski. Okres spłaty pożyczki nie może być dłuższy niż 12 miesięcy, z karencją w spłacie kapitału wraz z odsetkami przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki. Wniosek o pożyczkę mikroprzedsiębiorca składa do powiatowego urzędu pracy, właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, po ogłoszeniu naboru przez dyrektora powiatowego urzędu pracy.
Ustawodawca przewidział również wydłużenie terminu na przekazanie przez płatników zaliczek na podatek od wynagrodzeń pobranych za marzec i kwiecień. Wprowadzono możliwość zastosowania prolongaty terminu przekazania przez pracodawcę zaliczek na podatek PIT od przychodów z szeroko rozumianej pracy pobranych w marcu i kwietniu (tzw. PIT-4). Zapłata zaliczki z tytułu podatku, zamiast odpowiednio do dnia 20 kwietnia i 20 maja, będzie mogła być dokonana w późniejszym terminie. Ustawodawca wskazał termin płatności wskazanych zaliczek na dzień 1 czerwca 2020 r.
Ponadto Ustawodawca wprowadził również prolongatę dla złożenia zeznania rocznego PIT za rok 2019 r. z 30 kwietnia 2020 r. na dzień 31 maja 2020 r.
Wskazane powyżej rozwiązania mają na celu ograniczenie skutków kryzysu gospodarczego wywołanego wprowadzeniem stanu epidemii w kraju, jak również wszelkimi ograniczeniami oraz obostrzeniami występującymi w tym okresie. Wskazane propozycje mają również zapobiegać utratom pracy przez pracowników, zapobiegać masowym zwolnieniom pracowników, jak również spowodować, by kryzys gospodarczy nie doprowadził do upadłości przedsiębiorcy.
Michał Marjański Radca Prawny
Data: 03 kwietnia 2020 r.