Częstym błędem popełnianym przez strony, które to zawierają umowę jest błędne rozumienie pojęcia zadatku i zaliczki. Często osoby te uważają, że terminy te oznaczają to samo. Nic bardziej mylnego. Obie z tych instytucji niosą za sobą inne konsekwencje prawne, dlatego też postaramy się Państwu wyjaśnić oba pojęcia jak również wskazać podobieństwa i różnice między nimi.
Na wstępie należy zdefiniować oba terminy. Jako pierwszą instytucją będzie zadatek. Polega on na przekazaniu pewnej sumy pieniężnej bądź rzeczy przy zawieraniu umowy. Kwotę pieniężną przekazaną kontrahentowi już po zawarciu umowy nie można nazwać zaliczką, chyb że w umowie zawartej między stronami ustalono inaczej. Konsekwencje płynące z niewykonania umowy są różne dla obu stron. W przypadku, kiedy to strona dająca zadatek nie wywiązała się z umowy strona, która otrzymała zadatek może bez wyznaczenia dodatkowego terminu zatrzymać zadatek oraz odstąpić od wykonania umowy, chyba że w umowie zawartej między stronami ustanowiono inaczej. Jeżeli strona, która to otrzymała zadatek nie wywiąże się z wykonania umowy, to strona dająca go może bez wyznaczania terminu dodatkowego odstąpić od umowy, a ponadto żądać sumy dwukrotności danego zadatku. Jeżeli dojdzie do zawarcia umowy między stronami to suma zadatku jest wliczana na poczet strony, która to go wręczyła. Tak więc zadatek ma na celu zabezpieczenie obu stron na wypadek, kiedy to jedna z nich nie wykona umowy.
Po wyjaśnieniu terminu zadatku należy przybliżyć pojęcie zaliczki. Jest to instytucja polegająca na wpłaceniu na poczet drugiej strony sumy pieniężnej wliczanej do ceny bądź wynagrodzenia. W przypadku kiedy to nie dojdzie do zawarcia umowy strona, która to otrzymała zaliczkę jest zobowiązania do jej zwrotu w takiej wysokości w jakiej ją otrzymała, nawet jeżeli do zawarcia umowy nie doszło z winy strony dającej zaliczkę. Celem zaliczki jest kredytowanie strony, która to otrzymała pieniądze. Zaliczka nie ma na celu zabezpieczenia wykonania umowy.
Różnice między zaliczką a zadatkiem
Celem zadatku jest zabezpieczenie stron w razie nie wykonania umowy jednej z nich, natomiast w zleceniu celem jest tylko kredytowanie strony dającej, nie można tu mówić o jakimkolwiek zabezpieczenie w wypadku nie wykonania zobowiązania. Kolejną różnicą są konsekwencje płynące z niewykonania umowy. W przypadku zlecenia praktycznie rzecz biorąc prócz obowiązku zwrotu pieniędzy strony nie ponoszą żadnych konsekwencji. Jeżeli mówimy o konsekwencjach płynących z niewykonania umowy po zapłaceniu zadatku konsekwencje są różne w zależności od tego, która ze stron nie wykonała umowy.
Podsumowywującprócz przekazania jednej stronie umowy drugiej zarówno cele jak i konsekwencje niewykonania umowy są rozbieżne. Określenie czy dana suma pieniędzy ma być zadatkiem bądź zaliczką mają ustalenia stron. Tak więc należy pamiętać żeby w umowach używać określeń adekwatnych do ustaleń stron, ponieważ pomyłki te mogą mieć poważne konsekwencje